Η Χηµεία και τα Χηµικά Προϊόντα είναι η βάση της οικονοµίας κάθε βιοµηχανοποιηµένης  χώρας!

Ήδη όμως από τις αρχές του ‘90 έγινε ολοφάνερο ότι η παρασκευή, κατεργασία, χρήση και διάθεση ορισµένων Χηµικών ουσιών-αγαθών έχουν σαν αποτέλεσµα σηµαντική και µετρήσιµη βλάβη στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, γεγονός που προκάλεσε και προκαλεί την σπατάλη τρισεκατομμυρίων ευρώ για την προστασία αυτών.

Επειδή λοιπόν όπως δείχνουν τα πράγματα, δεν μπορούμε να ζήσουμε πλέον, χωρίς όλα εκείνα τα χημικά προϊόντα που βελτιώνουν τη Ποιότητα της Ζωής μας, όπως αντιβιοτικά, εµβόλια, εξειδικευµένα φάρµακα, λιπάσµατα, γεωργικά φάρµακα, απορρυπαντικά,  καλλυντικά, πλαστικά, πολυµερή, διάφορα συνθετικά υλικά, προηγµένα ηλεκτρονικά, καύσιµα, κ.άλ., είναι προτιμότερο να προσπαθήσουμε να τα παράγουμε, να τα χειριζόμαστε και να απορρίπτουμε τα  απόβλητά τους  με την δέουσα σύνεση.

Αυτό ακριβώς πρεσβεύει και  προωθεί η Πράσινη και Βιώσιµη Χηµεία που μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί μια νέα φιλοσοφία που καλύπτει όλους τους τοµείς της επιστήµης της Χηµείας, και εισήχθη στον επιστημονικό κόσμο από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.

 

Σαν έννοια η Πράσινη Χηµεία ορίσθηκε ως  η χρησιµοποίηση ενός συνόλου αρχών µε την εφαρµογή των οποίων µειώνεται ή εξαλείφεται η χρήση ή η δηµιουργία επικίνδυνων ουσιών στις διεργασίες σχεδιασµού, παραγωγής και εφαρµογής των χηµικών προϊόντων.

 

Η επίτευξη των στόχων της Πράσινης Χηµείας βασίζεται στις 12 παρακάτω αρχές:

 

Πρόληψη: Είναι προτιµότερο να προλαµβάνουµε, ει δυνατόν, τη δημιουργία αποβλήτων παρά να τα κατεργαζόµαστε ή να  τα  καθαρίζουµε, αφού σχηµατισθούν.

Οικονοµία Ατόµων: Οι µέθοδοι σύνθεσης πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε όλα τα άτοµα των αντιδρώντων ή όσον το δυνατόν περισσότερα να συµµετέχουν στο τελικό προϊόν.

Λιγότερο επικίνδυνες Χηµικές Συνθέσεις: Σχεδιασµός συνθετικών µεθόδων ώστε να χρησιµοποιούνται και να δηµιουργούνται ουσίες με ελάχιστη ή μηδενική τοξικότητα για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Σχεδιασµός ασφαλέστερων Χηµικών Προϊόντων: Τα Χηµικά Προϊόντα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να είναι αποτελεσµατικά μεν για τον σκοπό που σχεδιάστηκαν αλλά µε ελαχιστοποίηση της τοξικότητάς τους.

Ασφαλέστεροι Διαλύτες και Βοηθητικά Μέσα: Η χρήση Διαλυτών να αποφεύγεται, ή όπου χρησιµοποιούνται να είναι αβλαβείς.

Σχεδιασµός για Ενεργειακή Αποτελεσµατικότητα: Μείωση της απαιτούµενης ενέργειας στις διάφορες χηµικές διεργασίες και όπου είναι δυνατόν συνθέσεις να γίνονται σε θερµοκρασία περιβάλλοντος και ατµοσφαιρική πίεση.

Χρήση Ανανεώσιµων Πρώτων Υλών: Οι πρώτες ύλες πρέπει να είναι ανανεώσιµες.

Μείωση Ενδιαµέσων Παραγώγων: Μη απαραίτητα παράγωγα, όπως π.χ. προστατευτικές οµάδες, προστασία, αποπροστασία, προσωρινές τροποποιήσεις φυσικών και/ή χηµικών διεργασιών πρέπει να ελαχιστοποιηθούν ή να αποφεύγονται διότι τα στάδια αυτά απαιτούν επιπλέον αντιδραστήρια και δηµιουργούν απόβλητα.

Κατάλυση: Καταλυτικά αντιδραστήρια, κατά το δυνατόν εκλεκτικά, υπερέχουν των αντιδραστηρίων που επιβάλλει η στοιχειοµετρία της αντίδρασης.

Σχεδιασµός Αποικοδοµήσιµων Προϊόντων: Σχεδιασμός Προϊόντων που αποικοδοµούνται στο περιβάλλον προς µη τοξικές ουσίες και δεν διατηρούνται ανέπαφα για µεγάλο χρονικό διάστηµα.

Ανάλυση Πραγµατικού Χρόνου για Πρόληψη της Ρύπανσης: Ανάπτυξη µεθόδων ανάλυσης πραγµατικού χρόνου που θα επιτρέπουν γρήγορα και εύκολα τον έλεγχο των διεργασιών, όσον αφορά στο σχηµατισµό επικίνδυνων ουσιών.

Ασφαλέστερη Χηµεία για την Πρόληψη Ατυχηµάτων: Οι χρησιµοποιούµενες και παραγόµενες ουσίες σε µία χηµική διεργασία πρέπει να επιλέγονται έτσι ώστε να υπάρχει ελάχιστη πιθανότητα χηµικών ατυχηµάτων συµπεριλαµβανοµένων των εκποµπών τοξικών, των εκρήξεων και της ανάφλεξης.

 

Η επιστήμη της Χηµείας ως κεντρική και δηµιουργική επιστήµη, μπορεί εφαρμόζοντας τις αρχές της «Πράσινης» άποψής της να παίξει έναν πολύ σηµαντικό ρόλο στην επίτευξη βιώσιµης ανάπτυξης στον πλανήτη μας, δηλ. στην φροντίδα για ασφαλές µέλλον των επερχόμενων γενεών αλλά και της γης, αφού και η ίδια συνδέεται  άμεσα µε την ζωή των ανθρώπων.